Stenen zien we overal, maar wat weten we er eigenlijk van? De meeste mensen weinig, maar misschien weet jij er heel veel over? Of misschien wil je er meer over weten. Een (st)enig idee voor je spreekbeurt: stenen.

Wat zijn stenen?

Stoeptegels bestaan uit steen en nog veel meer dingen die we dagelijks zien, bestaan uit stenen. Bekijk bijvoorbeeld eens het huis waarin je woont of sieraden die mensen dragen. Heel vaak zijn daar ook stenen in te vinden. Er zijn dus ook heel veel soorten stenen, zoals edelstenen, fossielen of gewoon bakstenen.

Stenen staan er bekend om dat ze hard zijn en dat het een vorm heeft. Al verschilt de vorm wel per steen. Soms wordt steen gemaakt en ook in een bepaalde vorm gegoten, maar er zijn stenen die al eeuwen of zelfs langer bestaan. Dit zijn dan vaak hele bijzondere stenen.

Hoe ontstaan stenen?

De aarde waarop we leven bestaat al heel wat miljoenen jaren en bestaat uit heel veel soorten stenen. Maar de binnenkant van de aarde bestaat uit vuur, wat lava genoemd wordt. Wij merken meestal niets hiervan, al kan het soms voorkomen dat er vulkaanuitbarstingen plaats vinden.

Als dit gebeurt, komt er een zee van lava naar buiten uit het binnenste van de aarde en dit stroomt dan als water naar buiten. Dit is heel gevaarlijk voor mensen, maar wanneer het afkoelt wordt het hard en ontstaat er steen. Dit heet stollen. Het lava stolt dus en het wordt steen.

Vroeger kwamen er veel vulkaanuitbarstingen voor en daardoor werd de aardkorst steeds dikker en dikker, doordat er steeds meer steen ontstond. Dit duurt natuurlijk allemaal heel lang.

Maar dit is niet de enige manier waarop stenen ontstaan. Een andere manier waarop steen ontstaat, is doordat bestaande stenen in stukken uiteenvallen. Deze resten komen dan samen met andere resten en daarmee worden nieuwe stenen gevormd. Dit heet erosie.

En je hebt ook stenen die de resten van een dier bevatten. Deze stenen heten fossielen.

En er zijn stenen die door mensen zelf gemaakt worden, zoals bakstenen. Deze stenen worden van klei gemaakt die in een oven gebakken wordt.

Wat kun je met stenen?

Al heel lang worden stenen gebruikt door mensen. Tegenwoordig worden stenen vooral gebruikt om bouwwerken te maken, straten of speciale stenen worden gebruikt in sieraden.

En ook vroeger werd steen al heel lang gebruikt om huizen te bouwen of gebouwen. Er is ook een tijd geweest dat stenen gebruikt werden als hulpmiddelen om bijvoorbeeld vlees te snijden of voedsel te vangen of als wapens. Vooral vuurstenen werden hierbij gebruikt.

Weetjes bij je spreekbeurt over stenen

• Er was een tijd vroeger die het stenen tijdperk wordt genoemd. In deze tijd werd bijna alles van steen gemaakt. Vertel hier ook over tijdens je spreekbeurt.
• Er bestaan ook edelstenen. Dit is een verzamelnaam voor stenen die meestal zeldzaam zijn. Denk hierbij aan diamant, robijn en saffier.
• Edelstenen worden vaak gebruikt in sieraden.

Tips bij je spreekbeurt over stenen

• Geef je spreekbeurt over bepaalde soorten stenen en zoek daar meer informatie over op, zoals edelstenen of fossielen.
• Laat verschillende soorten stenen zien.
• Welke stenen kennen je klasgenoten? Vraag hen erover.
• Spaar je zelf stenen? Vertel dat dan en vertel waarom en laat foto’s zien uit je collectie.
• Vertel ook over edelstenen, wat edelstenen zijn en waarvoor ze gebruikt worden. We hebben daar een aparte pagina voor: edelstenen.
• Zoek een plaatje van hoe de aarde er van binnen uitziet en laat dit zien.
• Vertel meer over vulkaanuitbarstingen.
• Vertel waar bergen uit bestaan.
• Sommige stranden zitten vol met vele verschillende stenen die aangespoeld zijn. Dit zijn stenen in vele verschillende kleuren en maten. Zoek deze op en laat ze zien aan je klasgenoten.